Có một phân ngành chế tạo những người máy, ngoại hình hệt con người và hoạt động như con người, gọi là những android robot.

Lê Trung, một chàng trai gốc Việt 33 tuổi, sinh tại TP.HCM, một chàng độc thân sống cùng cha mẹ ở bang Ontario, ngoại vi của Toronto, Canada. Trung đã bỏ công sức và tiền tiết kiệm suốt 3 năm để chế tạo một “người bạn gái” - android robot mang tên Aiko khiến người ta thích thú và khâm phục.

“Em không thích anh động vào ngực em!”

“Bạn gái” của Lê Trung là một cô gái - một android robot nhỏ bé, cao 1,52 m, sinh ra dưới tầng hầm của một ngôi nhà. Cô có nét mặt rất hiền hậu, chưa đi lại được nhưng đã được Trung trao cho một số khả năng của con người.

Aiko rất nữ tính và … chính chuyên. Trong video clip, khi Trung chạm vào ngực cô, cô quay người tránh và phản đối nhẹ nhàng: “Em không thích anh động vào ngực em!”.

Aiko đánh vần được cả những từ tôi chưa dạy” - Trung cho biết thêm - "Tới nay, Aiko đã học được 13.000 từ tiếng Anh và tiếng Nhật".

Để có được Aiko, anh đã tiêu tốn 24.000 USD, mất 3 chiếc thẻ tín dụng và nghỉ việc 3 tháng cuối cùng tại Công ty Logitech trong 2 năm thiết kế chế tạo Aiko. Quần áo của cô do mẹ anh may.

“Sáng nào mẹ cũng chải tóc cho Aiko. Bà rất thích có một cô con gái mà không thể”, Trung kể. Anh đang chuẩn bị lắp cho cô một bộ tay giả để dạy cô pha trà và cà phê sáng sáng. “Ngón tay cô còn đang phải uốn bằng bìa. Tôi chưa có tiền để làm bằng titan”.

Aiko nặng chừng 32kg, phía ngoài “ốp” silicon. Trung đã bỏ ra một tháng rưỡi làm phần cứng, còn phần mềm thì mất một năm rưỡi. Trên thân của cô, những điểm quan trọng nhất đều gắn những sensor và cổ thì có camera. Nhờ vậy, cô có phản ứng với mọi sự tiếp xúc, với các tín hiệu thị giác và đáp ứng các lệnh bằng lời. Trung dạy Aiko đọc và làm các phép tính cơ bản. Anh đưa ra một tờ báo in cỡ lớn và Aiko đọc đoạn thuyết minh tại một chuyện tranh ưa thích của anh, không một lỗi.

Trung bảo, anh sẽ tiếp tục “người hoá” Aiko, nhưng không có ý định thay thế người bạn gái trong đời thực của mình. Báo chí nói anh tạo ra cô để làm… vợ, nhưng thật ra, mục đích của anh khi tạo ra Aiko, cô chỉ là một robot gia đình.

Robot gia đình đang được chú ý nhiều ở Canada, theo David Wang, giáo sư và chuyên gia về robot học, Trường ĐH Waterloo. Còn robot dạng người được chú ý nhiều hơn tại Nhật Bản, với sức ép của nhu cầu dân số bị lão hoá. GS Wang cũng chỉ ra rằng iRobot Rooma, một robot hút bụi là một ví dụ.

Mục tiêu trước mắt của Trung là làm Aiko đi được. Nhưng anh không còn tiền. Anh đang muốn một nhà đầu tư nào đó giúp anh hoàn thiện Aiko với lý do “cô ấy làm việc 24/24 giờ, không nghỉ ngơi, không công sá, không mè nheo chuyện tăng lương”.

Dưới đây là trả lời phỏng vấn của Lê Trung trên trang blog cyber-recipe.blogspot.com xung quanh robot Aiko.

Robot biết giao lưu giống con người

- Robot đầu tiên tôi thiết kế là cho một đề tài của Hội chợ Khoa học. Sau đó, tôi duy trì niềm say mê của mình với công nghiệp robot và tiếp tục coi robot là một thú chơi.

Tôi nhận thấy hầu hết các robot đều làm bằng kim loại như các robot dùng trong nhà máy chế tạo ô tô. Vì thế chúng ta không có cảm xúc khi tương tác với chúng. Tôi quyết định thiết kế một robot dạng người, có thể đọc, nhận ra các đồ vật và giao lưu được với những người xung quanh. Ý định của tôi là tạo ra một dạng nào đó có quan hệ với chúng ta và giống như người.

- Phần mềm BRAINS anh dùng là gì?

- BRAINS là viết tắt của Biometric Eobot Artificial Intelligence Neural System (Hệ thần kinh trí tuệ nhân tạo cho robot sinh trắc học), một phần mềm độc đáo để điều khiển nói, đọc, làm toán, nhìn, phân biệt màu sắc, nghe, tự điều khiển và cảm nhận. Tương tự như bộ não người, nó có thể nắm vững được nhiều thứ, từ xem nhiệt độ đến nhận diện được mặt người và đồ vật. Về một mặt nào đó, nó còn “mạnh” hơn cả bộ não người bởi nó có thể kết nối với một nguồn dữ liệu vô tận và thực hiện những quá trình toán học. Nó có thể điều khiển Aiko hoặc bất cứ Robot nào như Kondo KHR2.

Phần mềm BRAINS được thiết kế để tương tác với môi trường xung quanh, xử lý số liệu và ghi lại những thông tin vào bộ nhớ nội. Khi bộ nhớ nội đã chứa đầy, thông tin sẽ được chuyển vào cơ sở dữ liệu của máy chủ. Thông tin ấy cũng có thể được chia sẻ cho các robot hiện tại và tương lai.

Aiko đa năng, không chỉ trong gia đình

- Tại sao anh quyết định thiết kế Aiko?

- Tôi mê việc thiết kế các robot từ nhỏ nên sau khi đã tạo ra nhiều loại robot khác nhau, tôi đến với robot dạng người là lẽ đương nhiên. Nhưng lý do chính để tôi tạo ra Aiko là tôi tự thách thức với chính mình, xem mình có thể tái tạo được một con người bằng cách kết hợp cơ học và trí tuệ nhân tạo hay không. Để tạo ra một robot dạng người, cần áp dụng trí tuệ nhân tạo và cơ học một cách hoàn hảo và đồng bộ. Tôi đặt mục tiêu vào một robot mà các gia đình có thể dùng để giúp đỡ họ, phục vụ họ nhưng cũng có thể làm người bạn thân của họ.

- Vậy Aiko làm được những việc gì?

- Một robot dạng người như Aiko có rất nhiều ứng dụng. Aiko có thể dùng trong một ngôi nhà để hỗ trợ hoặc đơn giản là làm vệ sinh nhà cửa, trong những cơ sở kinh doanh như làm tiếp khách và trợ lý, thậm chí tại các sân bay quốc tế. Với sự đầu tư thích đáng, một giấc mơ có thể trở thành hiện thực.

Trong gia đình: Aiko có thể giúp các em học toán, đọc báo, xem thời tiết, phân biệt các loại thuốc các thành viên trong gia đình dùng…

Tại công sở: Aiko có thể sử dụng như một bảng tin, nhắc nhở những buổi họp, đưa ra các hướng dẫn … như báo cơm, lịch phòng giặt giũ, đi thang máy…

An toàn sân bay: Aiko có thể nhận diện 300 khuôn mặt trong 1 giây. Aiko có thể sàng lọc nhanh chóng những khuôn mặt quen biết tại sân bay, trả lời các câu hỏi về lịch các chuyến bay đi và đến, hướng dẫn qua cửa cho từng chuyến bay, giải đáp thắc mắc…

Làm bạn: Vâng, Aiko có thể làm cả một người bạn tâm giao. Aiko có những sensor nhạy cảm gắn trên mặt, thân, kể cả ngực và vùng kín. Aiko sẽ biết phân biệt khi được vuốt ve hay cù. Phần mềm BRAINS và Aiko có thể thiết kế lại để khi kích thích, đạt đến cực khoái.

Sản xuất hàng loạt Aiko: Cần 15.000 - 17.000 USD